Natuurschatten volgens Erik v.d. Spek
“Je hoeft niet te weten hoe iets heet om ervan te genieten.”
Dit jaar staat de dag van het Nationaal Park in het teken van ‘natuurschatten’. Om deze dag te vieren spreken we met verschillende Texelaars die al jaren in de duinen van Texel komen en de natuurschatten van vroeger en nu kennen. Wat willen de schatbewaarders van de natuur meegeven aan de generatie van de toekomst?
Erik van der Spek is al sinds 1978 werkzaam bij Staatsbosbeheer op Texel. Als klein jongetje werd hij door zijn ouders meegenomen om de natuur te ontdekken en vandaag de dag inspireert hij kinderen én volwassenen om hetzelfde te doen.
De beginnende interesse in de natuur hangt volgens Erik samen met wat kinderen en jongeren van thuis uit hebben meegekregen. Wordt een kind mee naar buiten genomen? Is er ruimte om buiten te spelen? Dat zijn factoren die erg meespelen. “Vijftig jaar geleden moesten wij wel buitenspelen, want in huis was echt geen ruimte”, vertelt Erik. Toch hoeft dit niet te betekenen dat de interesse in de natuur uitblijft, verklaart hij. “Kinderen besluiten soms spontaan te beginnen met natuurfotografie. Dat is mooi om te zien.”
Blijven ontdekken in het Nationaal Park
Als Boswachter Ecologie met jarenlange ervaring heeft Erik veel mooie dingen mogen zien en meemaken. Maar de absolute schatten van het Nationaal Park Duinen van Texel blijven, qua landschap, volgens hem toch wel De Slufter en De Hors. Op deze plekken, waar natuurlijkheid en de dynamiek hoog is, hebben mensen relatief weinig invloed op hoe het gebied functioneert. Wanneer hij denk aan de echt bijzondere natuurwaarde van het Nationaal Park, staan de schorzijdebij, de groenknolorchis en de Noordse woelmuis erg hoog op zijn lijstje.
Veel schatten zijn nog verborgen en dat zorgt ervoor dat er nog veel valt te ontdekken. De afgelopen jaren zijn er in het Nationaal Park talloze nieuwe soorten ontdekt, die niet eerder zijn gevonden, bijvoorbeeld omdat er nou eenmaal weinig naar gekeken wordt. Afgelopen week schreef Erik nog een stukje over mensen die al jaren actief aan het zoeken zijn naar wantsen. En met succes! Want vorig jaar ontdekten ze acht nieuwe soorten op Texel, waarvan er zelfs vier nieuw waren voor het gehele Waddengebied. En zelf is Erik erg geïnteresseerd in insecten, specifiek bijen. “Vorig jaar ontdekte we een aantal nieuwe soorten en ook dit jaar zijn er alweer twee bijgekomen”, vertelt Erik enthousiast. “Je moet even weten waar en hoe je moet kijken, maar als je hem dan vindt is dat gewoon erg leuk!”
Eerst zien dan waarderen
Naast de eerste waarneming van de schorzijdebij op Texel en de ontdekking van de eerste moshommel koningin van afgelopen week, heeft Erik de kleine dingen leren waarderen. “Er zijn talloze leuke momenten op te noemen”, vertelt Erik. Specifiek noemt hij dan toch een klein rijtje aan gebeurtenissen op: massaal bloeien van duinviooltjes of Engels gras, spelende hermelijnen of baltsende eidereenden. “Het blijft hartstikke leuk om dit te zien.”
De hele natuurbeleving begint bij het leren zien, het vervolgens leren waarderen om het te vervolgen met zorg. Je moet het eerst zien en dan pas kun je het gaan waarderen. Dit is de reden dat Erik zo graag excursies gaf naar bijvoorbeeld De Slufter. “Ik snijd een hapje grond uit en laat zien hoe een hele kolonie gele weidemieren ervoor zorgt dat er nieuwe planten groeien op dat specifieke grondgebied”, vertelt Erik. “Als je op zo’n dag ook maar één iemand weet te raken die daardoor interesse in de natuur krijgt, dan is dat al erg waardevol.”