Natuurwerkdag 2024: excursie en plastic opruimen Prins Hendrikzanddijk

15 oktober 2024

Staatsbosbeheer Texel haakt met een uniek programma in op de landelijke Natuurwerkdag, die dit jaar op zaterdag 2 november plaatsvindt. Die dag wordt een excursie georganiseerd op de voor publiek afgesloten strand(haak) bij de Prins Hendrikzanddijk, gekoppeld aan een opruimactie. Het natuurgebied is als Natura 2000-gebied onderdeel van het Europese netwerk van beschermde natuurgebieden. Er broeden jaarlijks forse aantallen grote sterns en andere strandbroeders. Dit jaar is het precies vijf jaar geleden dat de zanddijk werd aangelegd.

Vanaf de aanleg heeft eigenaar Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) het beheer uitbesteed aan de Jan de Nul Group die de nature based dijkversterking heeft uitgevoerd. Dat zal nu overgaan naar Staatsbosbeheer. Tijdens deze middag kunnen deelnemers mee op excursie met diverse gidsen die vertellen over de aanleg en de ontwikkelingen van dit unieke gebied. Na de excursie vragen we deelnemers de handen uit de mouwen te steken en te helpen met het opruimen van aangespoeld afval op het strand en de afgesloten strandhaak.

Vrijwilligers in actie

In het hele land kunnen vrijwilligers in actie komen voor de natuur tijdens de Nationale Natuurwerkdagen. Onder het motto ‘Samen voor natuur dicht bij huis’ zijn meer dan 500 natuurklussen verspreid over het land aangemeld. Daarmee is dit het grootste groene vrijwilligersevenement van Nederland. Vorig jaar deden ruim 15.000 vrijwilligers mee.

Prins Hendrikzanddijk

In de jaren 2017 tot en met 2019 is op Texel in totaal 18 kilometer dijk versterkt door het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK). De Prins Hendrikzanddijk is onderdeel van de Waddenzeedijk die Texel ook in de toekomst moet beschermen tegen hoogwater uit de Waddenzee. Bij de Prins Hendrikzanddijk is gekozen voor een buitendijkse versterking met zand, zodat enerzijds de natuurwaarden worden versterkt en anderzijds vruchtbare landbouwgrond binnendijks behouden kon blijven. De zanddijk is 3 kilometer lang en is in de Waddenzee aansluitend aan de oude dijk aangelegd. In het project werkte het hoogheemraadschap samen met gemeente Texel, provincie Noord-Holland, het Waddenfonds, het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, het Hoogwaterbeschermingsprogramma, de Jan De Nul Group en Staatsbosbeheer. De nature based dijkversterking is uitgevoerd door de Jan de Nul group die sindsdien ook verantwoordelijk was voor het beheer en onderhoud. Contractueel is het beheer en onderhoud sinds september van dit jaar gestopt. Het beheer wordt nu overgedragen aan Staatsbosbeheer.

Ontwikkeling van de natuur

Als Natura 2000-gebied is de Prins Hendrikzanddijk onderdeel van het Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. Het gevarieerde en dynamische Natura-2000 gebied bestaat uit droogvallende platen, slikken, strand en duinen. Deze omgeving biedt rust en ruimte aan allerlei wadvogels zoals de eider, bontbekplevier, scholekster en sterns. Sommige van deze soorten hebben het moeilijk. Vooral voor strandbroeders zoals de stern is het steeds lastiger om een veilige broedplaats te vinden en is rust essentieel. Daarom is een deel van het strand (en de strandhaak) afgesloten voor publiek.

Wandel en help mee!

De excursie en de opruimactie vinden plaats op het strand. Dit deel van de Prins Hendrikzanddijk is normaal gesproken afgesloten als broed- en rustgebied. Tijdens de excursie vertelt Bob Kuiper (HHNK) samen met Joris Latour van ecologisch onderzoeksbureau Altenburg en Wybenga over de aanleg van de zanddijk. Boswachter ecologie Thomas van der Es gaat in op de broedsuccessen van de verschillende wadvogels en de omstandigheden voor strandbroeders.

Na een korte pauze, waarin de deelnemers koffie/thee/soep van de Texelse Soepketel krijgen aangeboden, gaat het programma door met een gezamenlijke opruimactie. Afval en plastics worden weggehaald, zodat dieren hier niet meer in verstrikt raken of kleine plastic deeltjes inslikken. Aanmelden kan via https://www.natuurwerkdag.nl/klussen/opruimactie-prins-hendrikzanddijk/ . We verzamelen om 13.30 uur bij het Prins Hendrikgemaal aan het einde van de Amaliaweg. Iedereen is welkom. Kinderen onder de 12 jaar alleen onder begeleiding van een volwassene. Deelname is gratis.